Περί άλγους

Πρωταγωνίστρια στο βιβλίο αυτό είναι μια εμβληματική όσο και αινιγματική, μια διακεκριμένη όσο και διακριτή μορφή των γραμμάτων μας, η Επτανήσια λόγια της αυγής του 19ου αιώνα Eλισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου (1801-1832). Eπικεντρωμένη στην «Αυτοβιογραφία» της (1831), η παρούσα μελέτη εστιάζει στην ψυχοπνευματική της ιδιαιτερότητα ως δημιουργού μελετώντας το μείζον τούτο μνημείο της νεοελληνικής γραμματείας υπό το πρίσμα μιας ειδικής θεματικής, αυτής του άλγους και της ψυχοσωματικής παθολογίας. Μια θεματική η οποία, προσδιοριζόμενη ως κεντρικός εννοιακός πυρήνας του έργου, προσεγγίζεται βάσει μιας εκ παραλλήλου ανάγνωσής του με το μυθιστόρημα για παιδιά και νέους της Διδώς Σωτηρίου «Οι επισκέπτες» (1979). Εγκλεισμός και ερωτική μόνωση, κατάκτηση και καλλιέργεια της πνευματικότητας, ανάδυση και μετουσίωση της επιθυμίας, λόγος πάθους και διεκδίκησης, συνυφασμένα με ποικιλόμορφα συμπτώματα μελαγχολικού τύπου, θα αποτελέσουν, σε αυτό το πλαίσιο, ορισμένες μόνον από τις ανιχνευόμενες –γνωστές άγνωστες– πτυχές της προσωπικότητας και του έργου της πρώτης μας πεζογράφου. Άραγε, τι περισσότερο μαθαίνουμε για αυτήν ξεφυλλίζοντας το δεύτερο νεανικό μυθιστόρημα της μακρινής πνευματικής της συντρόφου και διακεκριμένης μεταπολεμικής μας δημιουργού; Η ερμηνευτική προσέγγιση της κ. Χ.Μ. Νιφτανίδου, βασιζόμενη στην εξέταση ειδικά επιλεγμένων αποσπασμάτων, φωτίζει ζητήματα γυναικείας πνευματικότητας στη συνάρτησή της με τη γυναικεία παθολογία και σωματικότητα. • Η Χ.Μ. Νιφτανίδου είναι επίκουρη καθηγήτρια νεοελληνικής φιλολογίας του τμήματος Επιστημών της Εκπαίδευσης και Κοινωνικής Εργασίας του Πανεπιστημίου Πατρών.